ฝันไม่มีเกษียณ "อ.สกล เกลี้ยงประเสริฐ" ผู้ปลุกศรัทธาบอลไทยในวัย 65 หลังพาทีม รร. หมอนทองวิทยา ผ่านทะลุรอบชิงฟุตบอล 7 คน “ผมเชื่อว่ายุคนี้ คนแก่หรือคนชราทั้งหลาย จะกระเตื้องขึ้น ดูผมเป็นตัวอย่างว่าทำไมยังทำได้”

ชื่อของ อ.สกล เกลี้ยงประเสริฐ ถูกจับตาอีกครั้งในโลกของฟุตบอลไทย แม้ผ่านอายุเกษียณเข้าสู่วัย 65 ปี แต่การพาทีม รร. หมอนทองวิทยา ผ่านทะลุเข้าสู่รอบชิงกับ รร.องค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยนาท แม้จะแพ้ แต่สร้างแรงสั่นสะเทือนให้กับฟุตบอลไทย โดยมีผู้ชมล้นสนามศุภชลาศัย ในนัดชิง

ทุกครั้งที่คุมทีมข้างสนาม ถึงเป็นบอลนักเรียนขาสั้น แต่น้อยครั้งจะเห็นรอยยิ้มใต้แผงหนวดของ "อ.สกล" ซึ่งกว่าจะทำทีมสำเร็จในวันนี้ โค้ชเองก็ต้องผ่านจุดหักเหในชีวิต โดยเฉพาะช่วงที่ต้องเกษียณอายุราชการ

“อ.สกล พยายามเข้าไปในสมาคมฟุตบอล ทุกคนก็มองว่าแก่แล้วมาทำไม จนเรามาทำให้เขารู้ว่า ความแก่ของคนสามารถไปสร้างอะไรต่ออะไร ที่ทำให้คนมองว่า ขนาด อ.สกล อายุขนาดนี้ยังสร้างทีมฟุตบอลจนเป็นกระแสได้ ผมเชื่อว่ายุคนี้ คนแก่หรือคนชราทั้งหลาย จะกระเตื้องขึ้น ดูผมเป็นตัวอย่างว่าทำไมยังทำได้” เล่าเริ่มต้นบทสนทนากับทีมข่าวเฉพาะกิจ ไทยรัฐออนไลน์

ถ้าย้อนกลับไปช่วงก่อนหมดอายุราชการ “ตอนก่อนจะเกษียณเราก็ได้สอบถามกับทางโรงเรียนแล้วว่า ต้องการจะให้เราไปต่อไหม แต่ทางท่านผู้อำนวยการตอนนั้นก็บอกว่าอยากจะเปลี่ยนแนวทางทำทีม โดยการจ้างบุคคลภายนอกมาทำทีมฟุตบอล ในความรู้สึกของเราก็เหมือน ค้าง เพราะทั้งผู้ปกครอง ศิษย์เก่าก็อยากให้เราทำต่อ ตอนนั้นก็เลยต้องมานั่งคิดใหม่ จนได้ข้อสรุปในชีวิตหลังเกษียณว่า อะไรก็ได้ขอให้ได้ทำบอล”

เลยตอนนั้นโรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 46 จ.ชัยนาท ที่เป็นโรงเรียนกึ่งสงเคราะห์ ซึ่งเด็กส่วนใหญ่จะมีปัญหาและขาดแคลนทางครอบครัว ผลสุดท้ายตัดสินใจไปทำและก็เริ่มมีชื่อเสียง สามารถเอาชนะทีม รร.องค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยนาท และเป็นแชมป์ฟุตบอลในหลายรายการ ซึ่งภายใน 1 ปี เราทำงานเป็นจิตอาสา ไม่ได้รับเงินเดือนจากโรงเรียน ผลสุดท้ายก็ต้องออกมาทำทีม รร. หมอนทองวิทยา

เมื่อถามว่า เมื่อคนพอเกษียณอายุราชการก็มักจะหมดไฟ อ.สกล มองว่า ไม่จริง เพราะคนที่หมดไฟอาจคิดว่าได้รับบำนาญแล้ว ไปทำอีกทำไม ให้ป่วยเมื่อยโน่นนี่นั่น แต่เราคิดว่า ถ้าไม่ทำงานก็อาจจะโทรมลง เพราะสมองเรายังคิดอยู่ตลอดว่า ฟุตบอลมันจะต้องไปยังไงแบบไหน ก็เลยหยุดไม่ได้ ก็เลยต้องทำ เห็นฟุตบอลก็อยากดู

“ลองคิดดูว่าคนอายุมากแล้ว มันจะทำได้ไหม ไปได้เหมือนสมัยก่อนไหม จะมีกำลังพอหรือเปล่า จะขับรถได้เหมือนตอนอยู่ทีมโทรศัพท์ไหม ไม่มีงบประมาณให้ทำทีม ดูสิจะทำได้ไหม นี่เป็นสิ่งที่ท้าทายเราทั้งหมด”

การปรับตัวหลังเกษียณ

การเป็นครูเมื่ออยู่ในระบบราชการ กับการช่วยงานหลังเกษียณแล้ว “อ.สกล” เล่าว่า “ใหม่ๆ ยอมรับว่าหวงตำแหน่งเรา เพราะเราเคยอยู่กับระบบราชการมานาน เรารู้สึกว่าหมดอำนาจ ตอนอยู่ในระบบราชการเราสามารถสั่งใครก็ได้ แต่พอวันสุดท้ายที่เราสิ้นสุดในระบบราชการ น้องๆ ที่อยู่ในกลุ่มสาระเดียวกันเริ่มไม่ไหว้ เริ่มเดินห่าง แม้แต่ยามหน้าโรงเรียนก็ไม่โค้งให้เรา ถือว่าเราหมดอำนาจแล้ว เราก็เลยรู้สึกว่า คนที่เกษียณคือ คนที่แก่แล้ว ใช้งานอะไรไม่ได้แล้ว มันหมดความสามารถ ตรงนี้เรากำลังต่อสู้กับความรู้สึกของคนวัยเกษียณ”

ผมมักจะคุยเสมอว่า ระบบฟุตบอลไทยที่พัฒนาได้ ควรมีศูนย์ที่อยู่ตามต่างจังหวัด เพราะเด็กจะเข้ามาจำนวนมาก เนื่องจากเป็นศูนย์ฝึกใกล้บ้าน เช่น ภาคใต้ใช้ จ.นครศรีธรรมราช เป็นศูนย์กลางฝึกฟุตบอล ส่วนภาคเหนืออาจเป็น พิษณุโลก หรือลำปาง ด้านภาคอีสาน อาจเป็นที่บุรีรัมย์ หรือขอนแก่น ขณะที่ภาคกลาง อาจอยู่ที่กรุงเทพฯ หรือกาญจนบุรี

แต่ในระบบทีมชาติ ควรมีการจัดเป็น 4 ทีม ซึ่งในการส่งเด็กไปแข่งในต่างประเทศ ก็จะแบ่งความสำคัญในแต่ละรายการ เช่น นัดกระชับมิตรอาเซียน ก็ส่งทีมในแต่ละภาคไปแข่งเพื่อหาประสบการณ์ แต่ถ้าเป็นในระดับเอเชีย ก็เอาทั้ง 4 ทีมมารวมกัน และคัดเลือกตัวที่จะไปแข่งเป็นตัวแทนทีมชาติ

ที่ผ่านมาระบบโรงเรียนกีฬาไม่ตอบโจทย์ ซึ่งน่าเสียดายเงิน ทุกวันนี้โรงเรียนกีฬาแต่ละแห่งไม่ค่อยมีอะไรที่โดดเด่น และใช้งบของรัฐปีละหลายล้านบาท ตอนนี้เรากำลังต่อสู้ระหว่าง “เงินหลวง” หรือ “เงินเรา”

“อยากฝากราชการให้ไปคิดดูว่า ระหว่างเงินหลวงกับเงินเราอะไรมันสำคัญ ถ้าภาครัฐจะแก้ไขระบบโรงเรียนกีฬาจริงๆ ผมเชื่อว่าเขาต้องไปนั่งคิดเงินที่ลงไปคุ้มค่าไหม ในภาวะที่โรงเรียนกีฬาแต่ละแห่งไม่มีความโดดเด่นที่ชัดเจน”

แนวทางชีวิตหลังวัยเกษียณ เราต้องคืนสิ่งต่างๆ ให้กับสังคม โดยเฉพาะคนที่เป็นครูจะต้องให้บางสิ่งบางอย่างกลับคืนสู่เด็ก ครูหลังเกษียณน่าจะต้องเป็นครูอาสา ไปสอนเป็นพี่เลี้ยงให้กับโรงเรียนต่างๆ เพราะหลายโรงเรียนยังขาดครู งบประมาณไม่พอเลยไม่สามารถบรรจุครูใหม่ได้ แต่ครูที่มีบำนาญ 5 หมื่นกว่าทุกเดือน ถ้าคุณยังมีพละกำลังอยากให้ไปช่วยสอน